پنجشنبه, ۱۷ رمضان ۱۴۴۵هـ| ۲۰۲۴/۰۳/۲۸م
ساعت: مدینه منوره
Menu
القائمة الرئيسية
القائمة الرئيسية

  •   مطابق  
حكم ركاز
بسم الله الرحمن الرحيم

حكم ركاز

(ترجمه)

پرسش:

 السلام علیکم و رحمت الله و برکاته!

الله سبحانه وتعالی شما را حفظ نماید. می‏خواهم توضح دهيد که بحث رکاز-اموال پنهان شده در زمين- چرا در باب خراج گذاشته‏ شده نه در باب زکات، و آیا وقتی ركاز به‏حد نصاب برسد خمس(پنجم حصه) از آن گرفته می‏شود يا خير؟

پاسخ:

و عليكم السلام و رحمت الله و بركاته!

امام بخاری و مسلم از ابن شهاب، سعید بن مسیب و ابو سلمه بن عبدالرحمن از طریق حضرت ابو هریره رضی الله عنه روايت نموده‏اند که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود:

وَفِي الرِّكَازِ الخُمُسُ

در رکاز(پرداخت) خمس(پنجم حصه) می‏باشد.

ركاز عبارت از اموال پنهان شده قدیمی و یا رگ‏های معین از معادن می‏باشد. و هرکه در ملکیت خود(چه زمین باشد یا خانه) آن را دریافت، پس وی مالک آنست. و کسی‏که در زمین یا خانه شخص دیگری رکاز یا معدنی را یافت؛ آن از صاحب زمین یا خانه می‏باشد نه از یابنده‏اش. و به‏مجرد دریافت «رکاز» خمس واجب شده و تأخیر در پرداخت آن به‏بیت المال جواز ندارد.

اما اين‏كه خمس زکات است یا فيء(ملكيت دولت که بدون جنگ حاصل شود)، پس پاسخ چنین است که آن فیء است نه زكات. از جمله دلایل در این مورد، آن‏چه ابوعبید از مجالد و او از شعبی روایت کرده می‏باشد: شخصی هزار دیناری را یافت که در بیرون از شهر دفن شده‏بود و آن را نزد عمر بن خطاب رضی الله عنه آورد. پس عمر رضی الله عنه دو صد دینار آن را خمس گرفته و باقی را به‏خود آن شخص سپرد. و آن دوصد دینار خمس را بین مسلمانانی كه نزدىش حاضر بودند تقسيم نمود تا آن‏كه قسمتی از آن زیاده شد و عمر رضی الله عنه فرمود: كجاست صاحب پول‏ها؟ آن شخص بر خواسته آمد و عمر رضی الله عنه برايش فرمود: بگير اين دينارهای زياده نیز از تو باشد.

روایت شعبی بیانگر این است که آن‏چه عمر رضی الله عنه از یابنده رکاز گرفت آن خمس بوده و چهار حصه باقی را به‏یابنده رکاز واپس نمود، و نیز واضح می‏شود که خمس گرفته‏شده زکات نبوده بلکه آن به‏منزله  فیء می‏باشد. زيرا اگر زکات می‏بود باید به‏مستحقین زکات داده می‏شد و هرگز از آن به‏یابنده رکاز نمی‏داد؛ چون‏که وی غنی بوده و دادن زکات برای غنی جواز ندارد.

بنابرين قيمت ركاز هر چندی كه باشد چهار از پنج حصه آن برای یابنده و حصه پنجم به‏بيت المال سپرده می‏شود، و از این‏که آن زکات نیست موقوف به‏نصاب نمی‏باشد. بناً برابر است که ارزش «رکاز» در حد نصاب باشد یا خیر؛ واجب است که پنجم حصه آن به‏بیت المال مسلمانان داده‏شود. چون‏كه در زمان کنونی برای مسلمين بيت المالی وجود ندارد؛  ازین‏رو یابنده «رکاز» باید حصه پنجم آن را در امور عام المنفعه مصرف نموده یا به‏نیازمندان کمک نماید... و یا آن‏چه را که شریعت الله سبحانه وتعالی نیکو شمرده انجام دهد.

برادر شما عطا بن خليل ابورشته

 

Last modified onپنج شنبه, 26 ژانویه 2017

ابراز نظر نمایید

back to top

سرزمین های اسلامی

سرزمین های اسلامی

کشورهای غربی

سائر لینک ها

بخش های از صفحه