(ترجمه)

به جواب محمد خطیب

سوال:

السلام علیکم ورحمت الله وبرکاته!

به اجازۀ شما در مورد رزق سوالی دارم؛ سوال این است که آیا سعی باعث افزایش رزق مقدرشدۀ می‌گردد؟ یعنی اگر شخصی در خانۀ خود نشسته باشد رزق‌اش همان مقدار رزقی است که در صورت تلاش و کار کردن به‌دست می‌آورد؟ به عبارت دیگر، آیا اعلانات و یا بازاریابی به خاطر ارتقای سطح کار، در مقدار رزق تعیین شده می‌افزاید؟ تشکر، تقاضا دارم که در صورت ممکن جواب این سوال زودتر داده شود. الله سبحانه وتعالی شیخ ما را حفظ نموده و عمر شان را طولانی گرداند!

جواب:

وعلیکم السلام و رحمة الله و برکاته!

به نظر می‌رسد که در مورد مسألۀ رزق در نزد شما اندکی پوشیدگی و التباس وجود دارد. به هر حال، این موضوع قبلاً توضیح داده شده، مخصوصاً در" دوسیۀ پرسش و پاسخ فقهی"؛ شما می‌توانید به آن مراجعه نمائید که به صورت کامل در آن موجود می‌باشد و جهت جواب به سوال شما، من قسمتی از آن را برایت در این‌جا به صورت خلاصه بیان می‌کنم:

«اما مسألۀ رزق، آیات قطعی‌الدلالة‌ی بسیاری وجود دارد که این آیات برای مؤمنین جای شک و تردیدی باقی نگذاشته و مجالی نمی‌گذارد؛ مگر این‌که ایمان بیاورند که رزق به‌دست الله سبحانه وتعالی بوده و برای هر کسی‌که خواسته باشد، می‌دهد. مسألۀ رزق غیر از مسألۀ قدر است؛ زیرا قدر آن است که الله سبحانه وتعالی وقوع فلان امر(حادثه) را قبل از به‌وقوع پیوستن آن می‌داند؛ زیرا آن نوشته و مقدر شده، اما در خصوص رزق علاوه بر این‌که الله سبحانه وتعالی می‌داند که فلان شخص رزق داده می‌شود رزق‌اش را تعیین و مقدر نموده است، معلوم است که رازق تنها الله سبحانه وتعالی بوده، نه بنده؛ زیرا آیات مبارکه به این مسأله دلالت دارد:

﴿لَا نَسْأَلُكَ رِزْقاً نَّحْنُ نَرْزُقُكَ وَالْعَاقِبَةُ لِلتَّقْوَى﴾ [طه: 132]

ترجمه: ما از تو روزی نمی‌خواهيم، بلكه ما به تو روزی می‌دهيم. سرانجام (نيك و ستوده) از آن (اهل پرهیزگاری و) تقوی است.‏

﴿وَكُلُواْ مِمَّا رَزَقَكُمُ اللهُ حَلاَلاً طَيِّباً وَاتَّقُواْ اللهَ الَّذِيَ أَنتُم بِهِ مُؤْمِنُونَ﴾ [مائده: 88]

ترجمه: و از نعمت‌های حلال و پاكيزه‌ای كه الله به شما روزی داده است بخوريد، و از (مخالفت با دستورات) الهی تقوی کنید كه شما بدو ايمان داريد.‏

این آیات قطعی الدلالة بوده و صراحت دارد که تنها الله سبحانه وتعالی رازق بوده و او است که برای هرکسی‌ خواسته باشد، رزق را فراخ و برای هرکسی خواسته باشد، رزق را تنگ می‌کند. در تمام این موارد نسبت رزق به سوی الله سبحانه وتعالی داده شده و در این آیات ذکر شده که جز الله سبحانه وتعالی دیگر رازقی نبوده و تنها او رزق می‌دهد. نسبت فعل رزق به سوی الله سبحانه وتعالی نسبت حقیقی می‌باشد.

پس می‌بینیم که در آیات مبارکه نسبت فعل رزق تنها به سوی الله سبحانه وتعالی داده شده، نه به سوی انسان. هم‌چنان در کدام حدیثی نیامده که نسبت فعل رزق به سوی انسان داده شده باشد. به این ترتیب، در تمام نصوص نسبت رزق به الله سبحانه وتعالی داده شده؛ اما مواردی‌که نسبت رزق برای انسان داده شده، هدف این است که برای شان مال و صدقه بدهید؛ نه رزق؛ مثلاً این فرمودۀ او تعالی:

﴿وَلاَ تُؤْتُواْ السُّفَهَاء أَمْوَالَكُمُ الَّتِي جَعَلَ اللهُ لَكُمْ قِيَاماً وَارْزُقُوهُمْ فِيهَا وَاكْسُوهُمْ﴾ [نساء: 5]

ترجمه: اموال كم‌خردان را كه در اصل اموال شماست، به خود آنان تحويل ندهيد؛ چرا كه الله این اموال را برای‌تان قوام زندگی گردانده است. از (ثمرات) آن خوراك و پوشاك ايشان را تهيّه كنيد و با سخنان شايسته با آنان گفتگو كنيد(و ايشان را نيازاريد و با ايشان بدرفتاری نكنيد).

وقال تعالى: ﴿وَإِذَا حَضَرَ الْقِسْمَةَ أُوْلُواْ الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينُ فَارْزُقُوهُم مِّنْهُ﴾ [نساء: 8]

ترجمه: و هرگاه خويشاوندان(فقير شخص مرده) و يتيمان و مستمندان(غيرخويشاوند) بر تقسيم(ارث) حضور پيدا كردند، چيزی از آن اموال را بدانان بدهيد و به گونه زيبا و شايسته با ايشان سخن بگوئيد(و از آنان دلجوئی و معذرت‌خواهی كنيد).‏

هدف آیۀ اولی این است که برای شان طعام بدهید و هدف از آیۀ دوم این است که از رزقی‌که برای شما داده شده، برای دیگران بدهید و این نسبت رزق به سوی انسان نبوده و به معنی رزق دهنده نیست. شما در تمام آیات می‌بینید که چنین صراحت دارد:

﴿نَّحْنُ نَرْزُقُكُمْ﴾ [انعام: 151]

ترجمه: ما شما را روزی می‌دهیم.

و در آیۀ دیگری فرموده است:

 ﴿وَرِزْقُ رَبِّكَ﴾ [طه: 131]

ترجمه: و رزق پروردگارت.

و در آیۀ دیگری فرموده است:

﴿كُلُواْ وَاشْرَبُواْ مِن رِّزْقِ اللهِ﴾ [بقره: 60]

ترجمه: از رزق الله (سبحانه وتعالی) بخورید و بنوشید.

در تمام این آیات دیده می‌شود که فعل رزق به الله سبحانه وتعالی نسبت داده شده، این معنی، تأویل را قبول ننموده و او تنها الله است که رزاق بوده و رزق به دست او است.

بنابر این، واجب است که ایمان داشته باشیم تنها الله سبحانه وتعالی رازق مخلوقات است؛ زیرا دلیل قطعی‌الثبوت و قطعی‌الدلالة است. پس ایمان به آن فرض بوده و کفر به آن کفر است؛ پس کسی‌که به الله سبحانه وتعالی به عنوان رازق ایمان نداشته باشد، کافر بوده و به الله سبحانه وتعالی از آن حالت پناه می‌بریم.

این مسألۀ رزق از ناحیۀ ایمان و دلیل است؛ اما یک مسألۀ دیگری‌که قابل ذکر است؛ این‌که الله سبحانه وتعالی، به علاوۀ این‌که امر نموده که باید به رازق بودنش ایمان داشته باشیم؛ انسان را امر به سعی و تلاش برای کسب رزق نموده است؛ چنان‌که فرموده است:

﴿هُوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ ذَلُولاً فَامْشُوا فِي مَنَاكِبِهَا وَكُلُوا مِن رِّزْقِهِ﴾ [ملک: 15]

ترجمه: او كسی است كه زمين را رام شما گردانيده است. در اطراف و جوانب آن راه برويد و از روزی الله بخوريد.‏

هم‌چنان او تعالی فرموده است:

﴿فَإِذَا قُضِيَتِ الصَّلَاةُ فَانتَشِرُوا فِي الْأَرْضِ وَابْتَغُوا مِن فَضْلِ اللهِ﴾ [جمعه: 10]

ترجمه: آنگاه كه نماز خوانده شد، در زمين پراكنده گرديد و به دنبال رزق و روزی الله برويد و الله را (با دل و زبان) بسيار ياد كنيد تا اين‌كه رستگار شويد.

پس این دو آیه امر به تلاش و سعی برای طلب رزق نموده و وقتی این امر مقترن به سعی برای طلب رزق در آیات شد که صراحت بر رزاق بودن الله سبحانه وتعالی دارد، واضح می‌گردد که تنها الله سبحانه وتعالی رزاق است و چنین تشریح می‌شود که باید ایمان آورد که تنها الله سبحانه وتعالی رزاق است. پس آیات اولی به صورت قطعی دلالت به این دارد که تنها الله سبحانه وتعالی رزاق بوده و الله است که رزق را می‌دهد، نه انسان. این دو آیۀ مبارکه ما را به کارکردن برای حصول رزق امر می‌کند.

حقیقت این است که سعی سبب رزق نیست؛ زیرا سبب مسبب را حتماً به وجود می‌آورد. مسبب بدون سبب‌اش به وجود نمی‌آید؛ مثلاً کارد سبب قطع است، یعنی کارد است که  قطع می‌کند و آتش سبب سوختاندن است یعنی آتش است که می‌سوزاند؛ پس بریدن بدون کارد، یعنی بدون آلۀ تیز به وجود نمی‌آید و سوختاندن بدون آتش به وقوع نمی‌پیوندد؛ این است واقعیت سبب. سعی برای طلب رزق این چنین نیست اگر چنین می‌بود در این صورت سعی باید رزق می‌آورد. یعنی مثلی‌که کارد سبب قطع و آتش سبب سوختاندن می‌شود، سعی برای طلب رزق سبب حصول رزق نمی‌گردد و گاهی هم رزق بدون سعی حاصل می‌شود، یعنی اگر فرضاً سعی را سبب بگیریم، گاهی دیده می‌شود که سبب یعنی سعی به وجود می‌آید؛ ولی مسبب یعنی رزق حاصل نمی‌شود؛ گاهی مسبب بدون سبب‌اش به وجود می‌آید که این مسأله به صورت قطعی دلالت بر این دارد که سعی سبب رزق نیست.

مثال‌ها در این خصوص در میدان واقعیت زندگی بسیار زیاد است؛ تاجری‌که برای بدست آوردن مفاد کار می‌کند، ولی نتیجۀ تجارت آن خساره است؛ در حالی‌که سعی توسط آن صورت گرفته، ولی رزق حاصل نشده است. به این معنی که سبب به وجود آمده؛ اما مسبب به وجود نیامده است؛ لذا سبب گفته نمی‌شود؛ زیرا سبب حتماً نتیجۀ وجود مسبب است. هم‌چنان وارث مال میراث را مستحق می‌شود، بدون این‌که برای حصول آن سعی و تلاش کرده باشد؛ اگر سعی سبب رزق می‌بود، مال بدون سعی حاصل نمی‌گردید؛ زیرا مسبب بدون سبب‌اش به وجود نمی‌آید. پس حصول مال میراثی بدون سعی دلیل بر این است که سعی سبب رزق نیست؛ زیرا رزق بدون وجود سعی به وجود آمده است.

همۀ این موارد به صورت قطعی ثابت می‌سازد که سعی برای طلب رزق سبب رزق نبوده، یعنی سعی نمی‌تواند رزق بیاورد و سعی مانند کارد که وظیفۀ عملیۀ قطع را انجام می‌دهد و مانند آتش که عملیۀ سوختاندن را انجام می‌دهد، رزق را نمی‌آورد؛ زیرا سعی سبب رزق نیست.» ختم

به این ترتیب، رازق مطلق الله سبحانه وتعالی بوده و این باور بخشی از عقیدۀ ما است. اما سعی یک حکم شرعی است؛ اگر شما برای کسب رزقی‌که الله سبحانه وتعالی برای شما قضا و مقدر نموده سعی کنید، از سعی خود ثواب می‌برید؛ اما اگر سعی و تلاش نکنید، رزق مقدرشده را کسب خواهید کرد و عدم سعی و تلاش تان خلاف حکم شرعی می‌باشد؛ زیرا به گونه‌ای که الله سبحانه وتعالی دستور داده، سعی و تلاش نکردید.

ان‌شاء الله که جواب به همین حد کافی باشد. طوری‌که در فوق ذکر نمودم، موضوع ‌به صورت کامل‌اش در "الکراسة" ذکر شده، اگر چیزی برایت مبهم ‌باشد، می‌توانید به آن کتاب مراجعه کنید. الله متعال شما را یاری کند!

برادرتان عطاء ابن خلیل ابوالرشته

27 صفر1445هـ.ق.

12سبتمبر2023م.

مترجم: مصطفی اسلام

(ترجمه)

خبر:

محکمه اردن اولین جلسۀ محاکمه عماد العدوان نماینده مجلس و 13 متهم دیگر را قرارست امروز چهارشنبه 20 سپتامبر پس از تعیین 4 اتهام از سوی قاضی القضات آغاز کند. اسرائیل آوریل گذشته، عماد العدوان نماینده مجلس را به اتهام قاچاق اسلحه و طلا دستگیر کرده و پس از حدود یک ماه او را به مقامات کشورش تحویل داد. این منابع توضیح دادند که اتهامات موجه علیه العدوان عبارت از«صادرات سلاح گرم به قصد استفاده غیرقانونی و فروش سلاح گرم به قصد استفاده غیرقانونی از آن» می‌باشد.

تبصره:

نظام اردن بدون کوچک‌ترین شرم و حیا و با گام‌های استوار، راه خود را به عنوان نگهبان وفادار رژیم یهود، به هر قیمت و عواقبی که باشد ادامه می‌دهد، و مانند روز اول به تلاش‌های خستگی ناپذیر خود، به هدف ایجاد امنیت و اطمینان بخشیدن به مرزهای شرقی رژیم یهود، علی‌رغم تمام جنایات یهودیان علیه فلسطین، مردم آن و مسجد الاقصی ادامه می‌دهد.

نظام اردن، که صاحب دروغ حفاظیت هاشمیان بر اماکن مقدسه است، از متهم کردن فردی که قصد قاچاق اسلحه به فلسطین را داشت، خجالت نمی‌کشد، و نیت او را برای استفاده از آن علیه یهودیان غاصب غیرمشروع می‌داند!

اقدامات مشروع این رژیم خائن، آن دسته از اقداماتی است که در خدمت عادی‌سازی روابط و قدرت بخشیدن به یهودیان خون‌خوار سرزمین مبارک فلسطین باشد. هر اقدامی که حتی از راه دور باعث ایجاد مزاحمت برای یهودیان شود، از نظر نظام اردن اقدامی محکوم و جرم است و باید با آن مبارزه و مقابله کرد. این نظام به کدام وقاحت رسیده است؟!  اما جای تعجب نیست، زیرا اردن از روز اول خود، به چیزی جز خیانت و سهل‌انگاری عادت نکرده است، درست مانند تشکیلات خودگردان فلسطین که از بطن خیانت متولد شد.

مهم ترین مهره‌های یهودیان در منطقه، نظام‌های عربی اطراف آن ( اردن، مصر، سوریه و لبنان) هستند. اگر تلاش‌های خستگی ناپذیر آن‌ها برای تأمین امنیت این رژیم غاصب نبود، یهود این همه مدت در سرزمین مبارک فلسطین جایگاه ثابتی نمی‌داشت، پس چقدر امت مسلمه به رهایی از این نظام‌های خائن نیازمند است تا سپس بتواند با لشکریان خود به سوی مسجدالاقصی با صدای بلند و شادی رهایی‌بخش حرکت کند.

نویسنده: مهندس باهر صالح

چهارشنبه 5 ربیع الاول 1445 هـ.ق.

20 سپتامبر 2023م.

مترجم: محمد یاسین سادات

(ترجمه)

خبر:

اردوغان به مناسبت روز پیروزی در 30 آگوست پیام تبریکی صادر کرد. وی در این بیانیه گفت: «به قول غازی مصطفی کمال، پیروزی 30 آگوست "عمل بزرگی است که بار دیگر قدرت و قهرمانی عالی ارتش ترکیه، افسران و کارکنان ترک را در تاریخ مشخص کرد." مردم ما با این پیروزی که یادگار جاودانی اندیشه آزادی و استقلال ملت ترکیه است. به تمام جهان اعلام کردند که اجازه نخواهند داد اراده‌اش را زیر سلطه خود درآورند. به همین مناسبت، بار دیگر از غازی مصطفی کمال، بنیانگذار جمهوری‌مان، فرمانده معظم کل قوا و هم‌چنین از تمام همرزمانش با سپاس فراوان یاد می‌کنم، و از خداوند متعال برای همۀ شهدا و جانبازان طلب رحمت می‌کنم.»  (منبع: خبرگزاری‌ها،30 آگوست 2023)

تبصره:

جمهوری ترکیه که بر روی آواره‌های خلافت عثمانی بنا شده، دولتی است که تعطیلات رسمی زیادی دارد. نظام جمهوری سکولارِ که علی‌رغم مسلمان بودن و ایمان به الله سبحانه وتعالی، تأسیس شده، از بدو تأسیس تاکنون هیچ موفقیت چشمگیری در برابر کشورهای کفری دشمنش به دست نیاورده است. پیروزی را با تصاحب داستان‌های قهرمانی مسلمانان در تاریخ، با دروغ و تحریف جشن می‌گیرد. روز پیروزی 30 آگوست، که از معنا و حقیقت خود جدا شده است، یکی از این روزهای رسمی می‌باشد، که از سال 1935 بدین‌سو رسماً جشن گرفته می‌شود.

در این که نمی‌توان چهره واقعی تاریخ را در یک مقاله کوتاه آشکار کرد، شکی نیست، اما می‌دانیم که تمام جنگ‌هایی که خلافت عثمانی در ترکیه تا زمان اعلام جمهوریت انجام داد، برای اسلام بوده است. اراضی آناتولی که توسط کشورهای متفق به سرکردگی انگلیس اشغال شده بود، در نتیجه مقاومت، امت اسلامی متشکل از مردمان بسیاری از شرق و غرب، در جنگی به نام "جنگ استقلال" که حدود چهار سال به طول انجامید، آزاد شد. مسلمانان در این جنگ با روحیه اسلام و با درک مفهوم جهاد با کفار مبارزه کردند. سنگ قبرهای یادمان شهدای (چناق قلعه) که نام و زادگاهشان روی سنگ‌ها درج است، هنوز شاهدان زنده هستند.

آخرین قسمت این درگیری، نبرد معروف به نبرد میدانی فرماندۀکل، علیه یونانی‌ها تحت کنترل بریتانیا انجام شد. حمله در 26 آگست 1922 علیه یونانی‌هایی که إزمیر و اطراف آن را اشغال کردند آغاز شد. در 30 آگوست، یونانی‌ها با تخریب مکان‌هایی که از آن‌ها عبور کرده بودند، عقب‌نشینی کردند. پس از آن به طور کامل قلمرو آناتولی را ترک کردند. در این جنگ علاوه بر مبارزه صادقانه سربازان، بازی عمدی انگلیس نیز در جریان بود. انگلیس از یک طرف می‌خواست فرانسه، ایتالیا و یونان را که با آن وارد جنگ شده بودند، محروم کند و تنها حرفش را بر باقیمانده خلافت عثمانی داشته باشد. از طرفی می خواست مصطفی کمال را که به عنوان فرماندۀکل از طرفش در این جنگ شرکت کرده بود، با یک پیروزی در کنار خود  نگهدارد. بنابراین عقب‌نشینی یونانی‌ها به درخواست خود انگلیس بود.

با این حال، حتی اگر با فریب‌هم که شده باشد، پیروزیی بدست آمده، که  اگر قرار است از او تجلیل شود، باید مطابق به روحیه و هدف آن باشد. اما این پیروزی مانند پیروزی نبرد گالیپولی و دیگر پیروزی‌ها از روحیه و هدف خود منحرف شده. اول از همه، تقریباً تمام موفقیت آن به مصطفی کمال و کادر مؤسس جمهوری که در آن روز در نظر گرفته شده بود، نسبت داده می‌شود. ثانیاً مسلمانانی که در این جنگ‌ها جنگیدند و جان خود را فدا کردند، تنها ترک نبودند. ثالثاً مسلمانانی که در جبهه‌ها جان خود را فدا کردند و مردمی که در پشت جبهه‌ها انواع حمایت‌ها را انجام دادند، با روحیه اسلام و برای ارزش‌های اسلامی مبارزه کردند. اما در کتب تاریخ نه تنها به یاد این پیروزی از کادر بنیانگذار جمهوری و ناسیونالیسم ترک تجلیل شده است؛ بل تأکید می‌شود که این نبرد تنها با روحیۀ ترکی و به خاطر جمهوریت و سکولاریسم صورت گرفت است.

در پیام امسال اردوغان، از همان زبان گمراه کننده استفاده می‌شود. افسران و اعضای رهبری ارتش ترکیه را ستایش می‌کند، اما او از اسلام و خلافت که مسلمانان برای آن جنگیدند و به شهادت رسیدند، اشاره ای نمی‌کند. کاری‌که اردوغان انجام می‌دهد، فریب آشکار مسلمانانی است که از او حمایت کردند تا از عقاید و دیکته‌های کمالیستی رهایی یابند.

چنانچه پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: «مَنْ غَشَّنَا فَلَيْسَ مِنَّا»  ترجمه: کسی که مارا فریب دهد، از ما نیست. و نیز فرمودند: «مَا مِنْ عَبْدٍ يَسْتَرْعِيهِ اللهُ رَعِيَّةً يَمُوتُ يَوْمَ يَمُوتُ وَهُوَ غَاشٌّ لِرَعِيَّتِهِ إِلَّا حَرَّمَ اللهُ عَلَيْهِ الْجَنَّةَ». ترجمه: هیچ بندۀ نیست که الله (سبحانه وتعالی) عده‌ای را تحت سرپرستی او قرار دهد و او در حالی بمیرد که به زیردستانش خیانت کرده است، مگر این‌که الله (سبحانه وتعالی) بهشت را بر او حرام می‌گرداند.

در نهایت بر اساس عبارات "ارتش باشکوه" و "ارتش قوی" که در هر جشن 30 آگوست برجسته می‌شود، باید این سؤالات را مطرح کرد: اگر واقعاً از ارتشی باشکوه و قدرتمند صحبت می‌کنیم که همینطور است، پس چرا به مسلمانان نصرت نمی‌دهد؟! وقتی مسلمانان در فلسطین، سوریه، کشمیر، ترکستان شرقی، آراکان و جاهای دیگر سلاخی می شوند، این ارتش چه می‌کند؟! چگونه می‌تواند جایگاه خود را به عنوان "بیت پیامبر" حفظ کند؟! این ارتش که سربازانش به نام "مهمتچیک(سرباز ترک)" معرفی می‌شوند، چگونه می‌توانند بخشی از ناتوی صلیبی کافر باشند؟!

جواب این سوال‌ها را باید در ساختار نظام جعلی جمهوری که بر خون مسلمانان و خیانت حاکمان پاسدار آن بنا شده است، جستجو کرد؛ زیرا هرچقدر هم که قوی باشی، تا زمانی که کفار ریسمان تو را در دست دارند، جلال و شکوه‌ات چیزی به جز چشم‌اندازی از فخر و افتخار در صفحات زیبای تاریخ نخواهد بود و قدرت تو در برابر مسلمانان خواهد بود، نه به نفع شان.

نویسنده: محمد أمین یلدریم

یکشنبه،  2 ربیع الاول 1445هـ.ق.

17 سپتامبر 2023م.

مترجم: محمد یاسین سادات

(ترجمه)

خبر:

به مناسبت سی‌ودومین سالروز استقلال ازبکستان، شوکت میرضیایف، رئیس جمهور ازبکستان فرمان عفو ۲۸۶ محکوم را امضا کرد. از میان این عفو شده‌ها، 109 نفر از اجرای حکم اصلی خود به طور کامل آزاد شدند، 116 نفر به صورت مشروط از اجرای حکم آزاد گردیدند و 25 نفر نیز با تخفیف مجازات مواجه شدند. هم‌چنین مجازات 36 نفر از محکومان کاهش یافت. در میان عفو شده‌ها 39 زن، 22 مرد بالای 60 سال، 30 نفر از کشورهای خارجی و 3تن که در فعالیت‌های سازمان‌های ممنوعه شرکت داشتند، موجود می‌باشد.

تبصره:

قابل ذکر است که شوکت میرضیایف از زمان به قدرت رسیدنش از اصلاحات، بخصوص در سیستم قضایی ازبکستان خبر داده است. او بارها به طور علنی از اسالیب نیروهای امنیتی برای مبارزه با مخالفان در دوران کریموف انتقاد نموده و حتی هزاران زندانی متهم به مشارکت در سازمان‌های مذهبی و سیاسی مختلف را آزاد کرد. با این حال، آزار و شکنجه به دلایل مذهبی و سیاسی در ازبکستان ادامه دارد.

در تاریخ 13 اکتوبر 2021 به اساس گزارش کمیسیون آزادی مذهبی بین‌المللی ایالات متحده (USCIRF) در مورد زندانیان مذهبی و سیاسی در ازبکستان نشان داد که از اواخر سال 2016 هزاران زندانی آزاد شده‌اند و زمانی که رئیس جمهور ازبکستان تغییر کرده بیش از 2000 نفر تا هنوز در زندان به اتهامات مبهم و با تفسیر گسترده، مانند تلاش برای براندازی نظام قانونی، داشتن کتاب‌های ممنوعه و یا عضویت در گروه‌های ممنوعه زندانی هستند.

این گزارش بر اساس داده های دولتی، مصاحبه با مسئولین و افرادی که اخیراً از زندان آزاد شده و فعالان حقوق بشر، بستگان زندانیان فعلی و اسناد دادگاه تهیه شده است. گزارش می‌رساند که این تعداد بیشتر از مجموع زندانیان مذهبی در تمام جمهوری‌های شوروی سابق و یکی از بزرگ‌ترین تعداد در جهان است.

این گزارش اشاره می‌کند که هزاران زندانی عقیدتی در ازبکستان بیش از 20 سال است که در زندان به سر می‌برند و این یکی از طولانی‌ترین حکم‌ها در جهان برای اعتقادات مذهبی است. نویسندگان گزارش دادند که زندانی شدن چندین عضو خانواده از طیف‌های مختلف به اتهامات مربوط به مذهب، غیرمعمول نیست. بر اساس گزارش‌ها، تعداد زیادی از زندانیان مذهبی فقط به اتهام عضویت در گروه‌های اسلامی ممنوعه بدون موجودیت دلیل و سند که دلالت بر دخالت آن‌ها در خشونت داشته باشد، محکوم شدند.

بنابراین، گرچه میرضیایف هزاران زندانی سیاسی را آزاد کرد؛ اما هنوز هم هزاران نفر دیگر در پشت میله‌های زندان هستند. همانطوری که فعالان حقوق بشر گزارش داده اند، اکثر جوانان حزب التحریر هنوز در زندان هستند، پس مسئولین ازبکستان فعال‌ترین و تحصیل کرده‌ترین آن‌ها را آزاد نمی‌کنند، حتی برخی‌های آن که 24 سال است که در اسارت به سر می‌برند.

نویسنده: محمد منصور

مترجم: پارسا امیدی